Toeval

Zoals ieder zichzelf serieus nemend fotograaf, bestaat een deel van mijn tijdsbesteding erin om het werk van andere fotografen te bekijken. Het geeft me inspiratie en ideeën, maar ook technisch leer ik ervan bij. Hoewel ik om naar foto's te kijken nog het liefst van al met mijn neus in de boeken steek, gebeurt het echter veel vaker dat ik (niet in het minst om financiële redenen) het internet afsurf op zoek naar foto-ideeën. Het internet is hiervoor dan ook een zeer geschikt medium: goedkoop en snel de hele wereld binnen handbereik. Een website als Flickr is voor mij wat dat betreft een geschenk van de goden. Duizenden fotografen (pro zowel als amateur) stellen er hun werk tentoon en er wordt in honderden forums gediscusieerd over de meest uiteenlopende onderwerpen. Geweldig dus.

Hoe meer ik echter kijk naar anderen hun foto's, hoe vaker het me opvalt dat mensen dikwijls los van elkaar, op totaal verschillende momenten en plaatsen, dezelfde onderwerpen op dezelfde manier vastleggen. Helemaal fascinerend wordt het als je tussen het werk van anderen plots een foto tegenkomt waarvan je zegt: "Hey, ik heb net hetzelfde beeld gemaakt ooit". Sommigen vinden dat misschien afbreuk doen aan originaliteit, maar ik blijf het altijd zeer merkwaardig vinden. Onderstaande voorbeelden kostten me helemaal geen moeite om te vinden en zijn dus maar een greep uit waarschijnlijk tientallen toevallige gelijkenissen.

Bovenstaande foto maakte ik in februari op Big Island, Hawaii. Het is één van de honderden uitzichten langs een mijlenlange kustlijn van het eiland. We stopten op een vrijwel willekeurige plaats om van het uitzicht te genieten (het weer was minder...) en ik maakte bovenstaande foto. Enkele weken geleden kwam ik deze foto tegen in een Flickr-groep over Hawaii. Hij werd gemaakt in andere weersomstandigheden op een compleet ander moment, maar de gelijkenissen zijn opvallend: compositie en kadrage, en zelfs de locatie moet vrijwel identiek geweest zijn.

Voor wie nog niet overtuigd is nog een tweede voorbeeld. De foto hiernaast maakte ik op dezelfde reis in Hawaii in Pearl Harbour, in het memorial gewijd aan het schip USS Arizona dat daar ooit ten onder ging. Enkele weken geleden echter maakte Amerikaans landschaps- en natuurfotograaf Moose Peterson (voor wie ik trouwens alleen maar vol respect het hoofd kan buigen) deze foto's. Hoewel compositie en kadrage wat afwijken, vond ik de gelijkenissen ook hier weer treffend.

Trouwens, ik ben helemaal niet de enige wie dit al opgevallen is, want bij het grasduinen in de archieven van de blog van Chase Jarvis, vond ik ook bij hem een artikel over net hetzelfde fenomeen.

Niet dat ik hier nu vanalles achter ga zoeken of bijgelovig van wordt, maar ik vind het gewoon fascinerend hoe totaal verschillende mensen, vreemden voor mekaar, vaak dezelfde visuele ideeën kunnen ontwikkelen, volledig onafhankelijk van mekaar.

En dan zeggen dat er mensen zijn die niet in het toeval geloven...