Vandaag geen oeverloos en inhoudloos gezever, maar een poging tot meerwaarde... Omdat ik geregeld vragen krijg in de stijl van "Hoe doe ik dit of dat in Photoshop?", bij deze een voorbeeld van een foto waar redelijk wat nabewerking aan te pas kwam. Ik heb geprobeerd het hele proces zo goed mogelijk op te breken in stappen. Jammer genoeg moest ik hier en daar wat dingen samenvatten want anders zou het allemaal wat te lang worden... No time to waste dus daar gaan we.
Eerst en vooral wat achtergrondinfo. Na de luchtfoto's van landingsbaan 25L te Brussel-Nationaal die ik onlangs maakte, had ik al onmiddellijk dit beeld voor de geest als eindresultaat voor mezelf. Het idee heb ik ooit gezien in de reclame van een automerk (ben even kwijt hetwelke), maar ik vond het in dit beeld meer dan toepasselijk. De foto's werden dan ook gemaakt in opdracht van de fabrikant van de baanverlichting, dus de baan waar mist geen vat op lijkt te hebben kaderde wat mij betreft perfect in het geheel. Voor alle duidelijkheid: de opdrachtgever vroeg naar beeld van de baan met een naderend vliegtuig, dus zonder de mist, dat was een toevoeging die ik deed voor in mijn portfolio.
Voor ik stap voor stap alles probeer te doorlopen, eerst nog wat algemeenheden. Het eindresultaat van vele uren nabewerking (bijna twee lange dagen in totaal) was een PSD bestand (Photoshop bestand) met meer dan 50 verschillende lagen. Het zou me dan ook te ver voeren om deze allemaal afzonderlijk te verklaren. Het zal daarbij dan ook duidelijk zijn dat er relatief veel gebruik werd gemaakt van verschillende "blending modes" tussen de lagen onderling om bepaalde effecten te krijgen. Een bij elke laag terugkerende constante was ook het gebruik van het laagmasker: op die manier heb je het maximum van controle over welke delen van de laag je ziet en welke je niet ziet. Een perfecte tool dus om al die lagen tot een geheel te mixen zoals je wil. Waarom zoveel verschillende lagen en niet alles bij elkaar? Wel, om later alle onderdelen van het beeld zoveel mogelijk te kunnen wijzigen. Door alles in aparte lagen te houden is het geheel meer gestructureerd en belangrijker nog: je origineel blijft onaangeroerd zodat je alles wat je doet steeds ongedaan kan maken, ook na talloze "saves".
Stap 1: Het originele beeld
Zo kwam de foto na selectie uit Lightroom 2: als 16 bits PSD bestand, waarin kleur, contrast en dergelijke zo goed mogelijk afgesteld werden. Op zich een leuk beeld, maar voor verbetering vatbaar. Het toevoegen van het vliegtuig moest wel in postproductie gebeuren want dit beeld was niet mogelijk "in camera" door de veiligheidsnormen die gelden voor het luchtverkeer, en uiteraard ook omdat dat de tijd in de helikopter (en dus ook de kosten voor de klant) nog meer de hoogte in zou jagen.
Stap 2: Verbeteren van de lucht
De lucht in het gekozen beeld was een beetje saai en kleurloos, dus die werd vervangen door de lucht uit een foto van dezelfde reeks. Gewoon selecteren met het marquee gereedschap en dan knippen en plakken. Met een laagmasker en zacht penseel werd de onderrand gemaskeerd om op te gaan in de originele foto.
Stap 3: Nevel en mist
Voor het aanbrengen van de mist, werd om te beginnen de originele achtergrondlaag gedupliceerd (Cmd+click op deze laag, duplicate layer). Op deze nieuwe laag werd het standaard photoshop filter "render clouds" losgelaten. De laag verandert nu in de meest kunstmatige en lelijke wolken die je je maar kan indenken. Om de mistflarden realistischer te maken, kies je weer voor een standaardfilter, deze keer "motion blur". Hier speel je best wat met de instellingen, tot de vorm van de "wolkjes" je bevalt. Daarna verlaag je de transparantie van deze "wolkenlaag" tot ongeveer 70%. Op die maner schijnt de oorspronkelijke achtergrond wat terug door de nevel heen. Als laatste voeg je nu een laagmasker toe om de mist boven de landingsbaan weg te halen naar believen. Dit gebeurde hier met een heel zacht penseel op het laagmasker. De dekking van dat penseel werd heel laag gezet (30%), zodat er heel geleidelijk en subtiel kon geschilderd worden. Op die manier vermijd je harde randen aan de wolkjes. Bij deze ben je klaar voor het echte werk: toevoegen van het vliegtuig!
Stap 4: Aanbrengen van het vliegtuigmodel
Hierin schuilt een groot deel van "het geheim". Tenzij je een foto ter beschikking hebt van een vliegtuig onder exact het juiste perspectief (hoogst onwaarschijnlijk), zal je op een ander manier aan een vliegtuigbeeld moeten geraken. Gelukkig bestaan er vandaag de dag dan ook talloze 3D-modellen van de meest uiteenlopende voorwerpen, dus ook van vliegtuigen. Het bestand dat ik gebruikte was gemaakt in het populaire 3D-programma "3D Studio Max". Het bestandsformaat in kwestie heet dan ook ".3DS". Na wat geduldig Googlewerk vond ik dan ook wat ik zocht: een 3DS model van een DC10. Omdat het 3DS formaat populair is, vind je dat formaat relatief gemakkelijk op het web EN, nog belangrijker, het kan rechtstreeks gelezen worden in Photoshop CS3 (en 4) Extended. Dat is dan ook meteen een reden waarom je zou kunnen kiezen voor de Extended versie: het openen van 3D modellen kan niet in de basisversie van Photoshop. Bij het openen van het 3D model in je Photoshop bestand, zal je zien dat het perspectief nog helemaal niet klopt. Je moet de laag met het vliegtuig importeren als "3D layer" en dan kan je naar believen roteren, scalen en wat nog meer, dit alles met het correcte perspectief als resultaat. Na enig "draai en keer"-werk bekom je dan ongeveer bovenstaand resultaat: een vliegtuigmodel met het juiste perspectief, maar zonder details of nauwkeurige schaduw. En nog even voor de volledigheid: het 3D bestand in kwestie heeft een zogenaamde "low polygon count" (is dus niet gedetailleerd) en is daarom gewoon gratis te downloaden. Voor iedereen toegankelijk dus...
Stap 5: Enkele belangrijke details
Sommige details, zoals de remkleppen of hoe die dingen ook mogen heten in het Nederlands (Flaps in het Engels), mogen niet ontbreken, maar ontbraken jammer genoeg wel in het 3D model. Maar geen nood: op het internet circuleren duizenden luchtvaartfoto's. Airliners.net is wat dat betreft een goudmijn! Ook in dit geval kon ik daar de nodige referentiefoto's vinden. Er waren zelfs foto's van een DC10 waaruit ik de kleppen gewoon kon "copy-pasten" en slechts lichtjes het perspectief en de schaal moest aanpassen. De resolutie en dergelijke zijn onbelangrijk, want alles wordt straks overschilderd, het gaat gewoon om de basisreferentie hier.
Stap 6: De eerste schaduw
Het verschil tussen de foto hierboven en de vorige stap is zeer klein, maar toch belangrijk. Het is namelijk heel belangrijk dat je vanaf het prille begin terdege rekening houdt met de correcte lichtinval. In de vorige stap zag je dan ook dat het "kontje" van het vliegtuig licht was, terwijl in de foto bij deze stap, de onderkant van het uiteinde van de romp heel wat donkerder is. De onderkant van de romp kreeg dus al een eerste behandeling met "de zwarte kwast". Dat mag je letterlijk nemen: met een zacht penseel en hoge dekking (100%) werd, uiteraard op een nieuwe laag, de onderkant van de romp zwart ingekleurd. Uiteraard werd er "buiten de lijntjes" gekleurd met het grote zachte penseel. Door het aanbrengen van een laagmasker, werd dan ook alles mooi opgekuist: met een klein en hard penseel werd alle overtollige zwart weggeveegd. Daarin schuilt trouwens het grootste deel van het werk: eerst wordt een schaduw aangebracht met een heel groot en heel zacht penseel om zo gradueel mogelijke verlopen te krijgen, daarna wordt er gekuist met een laagmasker en een klein, hard en nauwkeurig penseeltje. Onthouden dus!
Stap 7: De eerste reflecties
Het verschil met de vorige stap is deze keer wat beter zichtbaar: de eerste reflectie werd aangebracht op de romp, samen met de lichte streep aan de linkerkant van de romp. Deze laatste gebeurde op dezelfde manier als de schaduw beschreven in de vorige stap: met een groot en zacht, dit keer wit penseel. De reflecties op de bovenkant van de romp gebeurden echter anders. Er werd een deel van de lucht geselecteerd met het rechthoekig marquee gereedschap en "ge-copy-paste" op weer een nieuwe laag. Dit deeltje van de lucht werd dan vervormd tot het de indruk gaf min of meer te kloppen met hoe een echte reflectie eruit zou zien: samengedrukt en vervormd door de buisvormige romp. Daarna werd er weer een laagmasker gemaakt om de overtollige delen van de lucht (alles wat niet op de romp ligt) uit te vegen. Tenslotte werd de transparantie van deze laag verlaagd tot ongeveer 80% om de ondergrond lichtjes te laten doorschijnen. Dezelfde techniek werd, telkens op een nieuwe laag, herhaald op hetzelfde deel van de romp. Zo krijg je meer diepte en kleurnuances in het resultaat. Bovenstaande foto is het resultaat van 3 gelijkaardige behandelingen. Hoewel moeilijk zichtbaar in de kleine foto hier, is de reflectie nu rijk genoeg aan kleuren en toonwaarden. Nog een opmerking die bij alle stappen geldt: er werd veel, HEEL VEEL, gebruik gemaakt van referentiefoto's om de te kijken hoe de reflecties en dergelijke eruit zouden zien. Hoewel het internet ook hier soelaas kan bieden, koos ik ervoor om mijn eigen referentiefoto's te maken. Ik stond dan ook geregeld kou te lijden onder de aanvliegroute in Zaventem om bij gelijkaardige omstandigheden foto's te maken die me de nodige info verschaften. Dus neen, het leven van een fotograaf is niet enkel glamour en glitter, maar dat is een ander verhaal ;-)
Stap 8: Meer licht en schaduw.
Ook hier is het een beetje moeilijk te zien, maar aan beide vleugels en stabilisatoren aan de staart werden hooglichten en schaduw toegevoegd om ze wat meer vorm en volume te geven. Je ziet aan de achterkant van de vleugels een dun zwart lijntje en aan de voorkant een lichte witte streep. Deze details zullen door de latere reflecties heen te zien zijn en zo de correcte lichtinval suggereren. Het toevoegen van deze partijen gebeurde op exact dezelfde manier als in stap 6: telkens op een aparte laag, met een zacht penseel, daarna op te kuisen met laagmasker en nauwkeurig penseel.
Stap 9: Reflecties, reflecties, en euh, ah ja: reflecties!
Zoals beschreven in stap 7, werden ook deze keer de reflectie toegevoegd aan de vleugels, de flaps en de staartvlakken: telkens kopiëren vanuit de lucht naar een nieuwe laag, vervormen zodat het perspectief klopt en dan de laagtransparantie wat omlaag halen om de onderliggende lagen te laten doorschijnen. Uiteraard opkuisen met het nu stilaan wel bekende laagmasker.
Stap 10: Aandacht voor de staart
In deze stap zie je duidelijk dat de schaduwpartijen en hooglichten voor de staart werden aangebracht, ook weer op dezelfde manier als hierboven reeds beschreven. Telkens werd er met donkere en lichte penselen geschilderd om de basis toonwaarden aan te brengen. Snel beschreven, maar een zeer belangrijke stap. Als je hier de mist in gaat, zal het resultaat niet echt geloofwaardig lijken.
Stap 11: Meer zin voor detail aan de staart
De aangebrachte reflecties op het staartvlak vallen makkelijk op en gebeurden op dezelfde manier als de reflecties op de romp en vleugels. Minder duidelijk, maar minstens even belangrijk zijn de andere dingen in deze stap. De uitlaat van de staartmotor werd, ja hoor weer op een nieuwe laag, lichtjes rood gekleurd om de hitte te suggereren. Dit gebeurde in verschillende keren, telkens met een kleiner en zacht penseeltje in een andere tint van oranje en rood. Met deze laag werd er gespeeld met het laageffect "outer glow" om het gevoel van hitte en gloed te versterken. Toegegeven: soms zit het hem echt wel in zeer kleine details... Ook wat dat betreft nog dit. De schaduwen werden niet altijd enkel en alleen gelegd met een zwart penseel, vaak werd daarover nog eens dezelfde techniek toegepast als met de reflecties. Een donker deel van de achtergrond (bv de weide onder het vlieguig) werd over de schaduwpartijen gelegd en heel transparant gemaakt. Op die manier wordt de schaduw net iets lichter dan pikzwart en zie je hier en daar toch lichte gradaties erin. Vooral met het oog op het grote eindformaat van de foto is dat heel belangrijk.
Stap 12: Zonder motor niet de lucht in, zonder flaps niet de lucht uit...
Tot nu toe bleven de linkermotor en de remkleppen onaangeroerd, maar daar komt hier dus verandering in. Op de hierboven reeds beschreven manieren werden ook deze onderdelen nu voorzien van schaduw en reflecties. Het eindresultaat is er bijna...
Stap 13: De slagschaduw
Als laatste schaduw worden de slagschaduw op de vleugels en de romp aangebracht. Ook dit gebeurt met een zwart penseel en op een nieuwe laag (laat dat laatste aub geen verrassing meer zijn). Standaard recept: opkuisen met laagmasker en passend penseel. Wat echter afwijkt is dat de dekking van de laag hier veel lager ligt dan de andere, diepere schaduwpartijen. Door de hogere transparantie komen de onderliggende details hier meer door de slagschaduw heen. Als de luchtfoto zou gemaakt zijn nog later op de avond, dus met minder omgevingslicht, zou ook de laag van de slagschaduw zwaarder (dus minder transparant) gemaakt worden. Je mag namelijk nooit vergeten dat niet alleen de (ondergaande) zon alles verlicht, maar ook de wolken verlichten het tafereel door licht te reflecteren... Een beetje zoals een gigantisch reflectiescherm, je snapt het plaatje wel denk ik.
Stap 14: Lichtjes (zoals in "dingen die licht geven" en niet zoals in "een klein beetje")
Nog even doorbijten nu, bijna klaar. Als laatste detail aan het vliegtuig zelf worden nu de lichtjes aan de uiteinden van de vleugels toegevoegd en bovenop de romp. De techniek is heel simpel. Uiteraard op een nieuwe laag werken. Je begint met een groen, zacht penseel dat voldoende groot is en redelijk lage dekking heeft en je klikt op de juiste plaats. 1 keer klikken, niet meer. Kies nu een groene tint die wat lichter is (dus iets meer naar het wit gaat), maak je penseel iets kleiner en klik 1 keer op dezelfde plaats. Weer een lichtere tint kiezen, penseel kleiner maken en nog eens klikken. Zo herhalen tot je uiteindelijk met een heel klein penseeltje een wit puntje zet. Lichtje 1 is daarmee klaar. Identiek hetzelfde doe je met rood voor de andere lampjes. Op deze laag kan je ook spelen met laageffect "outer glow" en ook met de verzadiging van de kleuren voor lichten met extra punch. Experimenteren is hier de boodschap. Tenslotte nog enkele effecten om echt het onderste uit de kan te halen. Een vliegtuig laat een stroom hete lucht achter zich die gepaard gaat met serieuze turbulenties. Die zijn voor het oog waarneembaar als echte trillingen (kijk maar eens naar de lucht boven een kachel of haardvuur, of in de zomer vlak boven het wegdek in de verte, je zal de trillingen wel zien). Om die in de foto aan te brengen maak je een kopie van de achtergrondlaag en breng hierop een blur aan (Gausian blur). Beetje spelen met de settings en op ok meppen als je tevreden bent. Met een laagmasker verberg je die hele laag, behalve het deel vlak achter de motoren. De allerlaatste taak die je nu nog KAN doen is echt een truukje van de spreekwoordelijke foor. De foto is gemaakt vanuit een (relatief) stil hangende helikopter, met weinig omgevingslicht en dus een trage sluitertijd (1/90e hier als ik me niet vergis, leve de Vibration Reduction van Nikon). Een snel bewegend onderwerp als dit vliegtuig zou dus in theorie niet haarscherp afgebeeld worden, maar een klein "spoor" trekken over de foto. Uiteraard gaan we al onze bovenstaande moeite niet verzieken door alles te vervagen tot een onduidelijke brij van pixels, maar toch koos ik ervoor om alle lagen van het vliegtuig samen te selecteren (slimme zielen hebben deze lagen al lang samen in 1 groep gebracht) en daarop een hele lichte "motion blur" te zetten. Het vliegtuig krijgt zo net wat meer dynamiek, de foto net wat meer realisme. Kers op de taart: eventuele foutjes in je retouches en details worden op die manier subtiel voor eventuele arendsogen verhuld. Is het leven soms niet mooi?
Dit was ongetwijfeld de langste blogpost van mijn leven. Het heeft me redelijk wat tijd gekost om dit allemaal samen te vatten. Hier en daar moest ik zoals eerder gezegd dus dingen overslaan. Als een en ander echt niet duidelijk is, laat me dat gerust weten.
Hopelijk was dit alles een beetje nuttig en interessant.
Greets,
Roeland
Eerst en vooral wat achtergrondinfo. Na de luchtfoto's van landingsbaan 25L te Brussel-Nationaal die ik onlangs maakte, had ik al onmiddellijk dit beeld voor de geest als eindresultaat voor mezelf. Het idee heb ik ooit gezien in de reclame van een automerk (ben even kwijt hetwelke), maar ik vond het in dit beeld meer dan toepasselijk. De foto's werden dan ook gemaakt in opdracht van de fabrikant van de baanverlichting, dus de baan waar mist geen vat op lijkt te hebben kaderde wat mij betreft perfect in het geheel. Voor alle duidelijkheid: de opdrachtgever vroeg naar beeld van de baan met een naderend vliegtuig, dus zonder de mist, dat was een toevoeging die ik deed voor in mijn portfolio.
Voor ik stap voor stap alles probeer te doorlopen, eerst nog wat algemeenheden. Het eindresultaat van vele uren nabewerking (bijna twee lange dagen in totaal) was een PSD bestand (Photoshop bestand) met meer dan 50 verschillende lagen. Het zou me dan ook te ver voeren om deze allemaal afzonderlijk te verklaren. Het zal daarbij dan ook duidelijk zijn dat er relatief veel gebruik werd gemaakt van verschillende "blending modes" tussen de lagen onderling om bepaalde effecten te krijgen. Een bij elke laag terugkerende constante was ook het gebruik van het laagmasker: op die manier heb je het maximum van controle over welke delen van de laag je ziet en welke je niet ziet. Een perfecte tool dus om al die lagen tot een geheel te mixen zoals je wil. Waarom zoveel verschillende lagen en niet alles bij elkaar? Wel, om later alle onderdelen van het beeld zoveel mogelijk te kunnen wijzigen. Door alles in aparte lagen te houden is het geheel meer gestructureerd en belangrijker nog: je origineel blijft onaangeroerd zodat je alles wat je doet steeds ongedaan kan maken, ook na talloze "saves".
Stap 1: Het originele beeld
Zo kwam de foto na selectie uit Lightroom 2: als 16 bits PSD bestand, waarin kleur, contrast en dergelijke zo goed mogelijk afgesteld werden. Op zich een leuk beeld, maar voor verbetering vatbaar. Het toevoegen van het vliegtuig moest wel in postproductie gebeuren want dit beeld was niet mogelijk "in camera" door de veiligheidsnormen die gelden voor het luchtverkeer, en uiteraard ook omdat dat de tijd in de helikopter (en dus ook de kosten voor de klant) nog meer de hoogte in zou jagen.Stap 2: Verbeteren van de lucht
De lucht in het gekozen beeld was een beetje saai en kleurloos, dus die werd vervangen door de lucht uit een foto van dezelfde reeks. Gewoon selecteren met het marquee gereedschap en dan knippen en plakken. Met een laagmasker en zacht penseel werd de onderrand gemaskeerd om op te gaan in de originele foto.
Stap 3: Nevel en mist
Voor het aanbrengen van de mist, werd om te beginnen de originele achtergrondlaag gedupliceerd (Cmd+click op deze laag, duplicate layer). Op deze nieuwe laag werd het standaard photoshop filter "render clouds" losgelaten. De laag verandert nu in de meest kunstmatige en lelijke wolken die je je maar kan indenken. Om de mistflarden realistischer te maken, kies je weer voor een standaardfilter, deze keer "motion blur". Hier speel je best wat met de instellingen, tot de vorm van de "wolkjes" je bevalt. Daarna verlaag je de transparantie van deze "wolkenlaag" tot ongeveer 70%. Op die maner schijnt de oorspronkelijke achtergrond wat terug door de nevel heen. Als laatste voeg je nu een laagmasker toe om de mist boven de landingsbaan weg te halen naar believen. Dit gebeurde hier met een heel zacht penseel op het laagmasker. De dekking van dat penseel werd heel laag gezet (30%), zodat er heel geleidelijk en subtiel kon geschilderd worden. Op die manier vermijd je harde randen aan de wolkjes. Bij deze ben je klaar voor het echte werk: toevoegen van het vliegtuig!
Stap 4: Aanbrengen van het vliegtuigmodel
Hierin schuilt een groot deel van "het geheim". Tenzij je een foto ter beschikking hebt van een vliegtuig onder exact het juiste perspectief (hoogst onwaarschijnlijk), zal je op een ander manier aan een vliegtuigbeeld moeten geraken. Gelukkig bestaan er vandaag de dag dan ook talloze 3D-modellen van de meest uiteenlopende voorwerpen, dus ook van vliegtuigen. Het bestand dat ik gebruikte was gemaakt in het populaire 3D-programma "3D Studio Max". Het bestandsformaat in kwestie heet dan ook ".3DS". Na wat geduldig Googlewerk vond ik dan ook wat ik zocht: een 3DS model van een DC10. Omdat het 3DS formaat populair is, vind je dat formaat relatief gemakkelijk op het web EN, nog belangrijker, het kan rechtstreeks gelezen worden in Photoshop CS3 (en 4) Extended. Dat is dan ook meteen een reden waarom je zou kunnen kiezen voor de Extended versie: het openen van 3D modellen kan niet in de basisversie van Photoshop. Bij het openen van het 3D model in je Photoshop bestand, zal je zien dat het perspectief nog helemaal niet klopt. Je moet de laag met het vliegtuig importeren als "3D layer" en dan kan je naar believen roteren, scalen en wat nog meer, dit alles met het correcte perspectief als resultaat. Na enig "draai en keer"-werk bekom je dan ongeveer bovenstaand resultaat: een vliegtuigmodel met het juiste perspectief, maar zonder details of nauwkeurige schaduw. En nog even voor de volledigheid: het 3D bestand in kwestie heeft een zogenaamde "low polygon count" (is dus niet gedetailleerd) en is daarom gewoon gratis te downloaden. Voor iedereen toegankelijk dus...
Stap 5: Enkele belangrijke details
Sommige details, zoals de remkleppen of hoe die dingen ook mogen heten in het Nederlands (Flaps in het Engels), mogen niet ontbreken, maar ontbraken jammer genoeg wel in het 3D model. Maar geen nood: op het internet circuleren duizenden luchtvaartfoto's. Airliners.net is wat dat betreft een goudmijn! Ook in dit geval kon ik daar de nodige referentiefoto's vinden. Er waren zelfs foto's van een DC10 waaruit ik de kleppen gewoon kon "copy-pasten" en slechts lichtjes het perspectief en de schaal moest aanpassen. De resolutie en dergelijke zijn onbelangrijk, want alles wordt straks overschilderd, het gaat gewoon om de basisreferentie hier.
Stap 6: De eerste schaduw
Het verschil tussen de foto hierboven en de vorige stap is zeer klein, maar toch belangrijk. Het is namelijk heel belangrijk dat je vanaf het prille begin terdege rekening houdt met de correcte lichtinval. In de vorige stap zag je dan ook dat het "kontje" van het vliegtuig licht was, terwijl in de foto bij deze stap, de onderkant van het uiteinde van de romp heel wat donkerder is. De onderkant van de romp kreeg dus al een eerste behandeling met "de zwarte kwast". Dat mag je letterlijk nemen: met een zacht penseel en hoge dekking (100%) werd, uiteraard op een nieuwe laag, de onderkant van de romp zwart ingekleurd. Uiteraard werd er "buiten de lijntjes" gekleurd met het grote zachte penseel. Door het aanbrengen van een laagmasker, werd dan ook alles mooi opgekuist: met een klein en hard penseel werd alle overtollige zwart weggeveegd. Daarin schuilt trouwens het grootste deel van het werk: eerst wordt een schaduw aangebracht met een heel groot en heel zacht penseel om zo gradueel mogelijke verlopen te krijgen, daarna wordt er gekuist met een laagmasker en een klein, hard en nauwkeurig penseeltje. Onthouden dus!
Stap 7: De eerste reflecties
Het verschil met de vorige stap is deze keer wat beter zichtbaar: de eerste reflectie werd aangebracht op de romp, samen met de lichte streep aan de linkerkant van de romp. Deze laatste gebeurde op dezelfde manier als de schaduw beschreven in de vorige stap: met een groot en zacht, dit keer wit penseel. De reflecties op de bovenkant van de romp gebeurden echter anders. Er werd een deel van de lucht geselecteerd met het rechthoekig marquee gereedschap en "ge-copy-paste" op weer een nieuwe laag. Dit deeltje van de lucht werd dan vervormd tot het de indruk gaf min of meer te kloppen met hoe een echte reflectie eruit zou zien: samengedrukt en vervormd door de buisvormige romp. Daarna werd er weer een laagmasker gemaakt om de overtollige delen van de lucht (alles wat niet op de romp ligt) uit te vegen. Tenslotte werd de transparantie van deze laag verlaagd tot ongeveer 80% om de ondergrond lichtjes te laten doorschijnen. Dezelfde techniek werd, telkens op een nieuwe laag, herhaald op hetzelfde deel van de romp. Zo krijg je meer diepte en kleurnuances in het resultaat. Bovenstaande foto is het resultaat van 3 gelijkaardige behandelingen. Hoewel moeilijk zichtbaar in de kleine foto hier, is de reflectie nu rijk genoeg aan kleuren en toonwaarden. Nog een opmerking die bij alle stappen geldt: er werd veel, HEEL VEEL, gebruik gemaakt van referentiefoto's om de te kijken hoe de reflecties en dergelijke eruit zouden zien. Hoewel het internet ook hier soelaas kan bieden, koos ik ervoor om mijn eigen referentiefoto's te maken. Ik stond dan ook geregeld kou te lijden onder de aanvliegroute in Zaventem om bij gelijkaardige omstandigheden foto's te maken die me de nodige info verschaften. Dus neen, het leven van een fotograaf is niet enkel glamour en glitter, maar dat is een ander verhaal ;-)
Stap 8: Meer licht en schaduw.
Ook hier is het een beetje moeilijk te zien, maar aan beide vleugels en stabilisatoren aan de staart werden hooglichten en schaduw toegevoegd om ze wat meer vorm en volume te geven. Je ziet aan de achterkant van de vleugels een dun zwart lijntje en aan de voorkant een lichte witte streep. Deze details zullen door de latere reflecties heen te zien zijn en zo de correcte lichtinval suggereren. Het toevoegen van deze partijen gebeurde op exact dezelfde manier als in stap 6: telkens op een aparte laag, met een zacht penseel, daarna op te kuisen met laagmasker en nauwkeurig penseel.
Stap 9: Reflecties, reflecties, en euh, ah ja: reflecties!
Zoals beschreven in stap 7, werden ook deze keer de reflectie toegevoegd aan de vleugels, de flaps en de staartvlakken: telkens kopiëren vanuit de lucht naar een nieuwe laag, vervormen zodat het perspectief klopt en dan de laagtransparantie wat omlaag halen om de onderliggende lagen te laten doorschijnen. Uiteraard opkuisen met het nu stilaan wel bekende laagmasker.
Stap 10: Aandacht voor de staart
In deze stap zie je duidelijk dat de schaduwpartijen en hooglichten voor de staart werden aangebracht, ook weer op dezelfde manier als hierboven reeds beschreven. Telkens werd er met donkere en lichte penselen geschilderd om de basis toonwaarden aan te brengen. Snel beschreven, maar een zeer belangrijke stap. Als je hier de mist in gaat, zal het resultaat niet echt geloofwaardig lijken.
Stap 11: Meer zin voor detail aan de staart
De aangebrachte reflecties op het staartvlak vallen makkelijk op en gebeurden op dezelfde manier als de reflecties op de romp en vleugels. Minder duidelijk, maar minstens even belangrijk zijn de andere dingen in deze stap. De uitlaat van de staartmotor werd, ja hoor weer op een nieuwe laag, lichtjes rood gekleurd om de hitte te suggereren. Dit gebeurde in verschillende keren, telkens met een kleiner en zacht penseeltje in een andere tint van oranje en rood. Met deze laag werd er gespeeld met het laageffect "outer glow" om het gevoel van hitte en gloed te versterken. Toegegeven: soms zit het hem echt wel in zeer kleine details... Ook wat dat betreft nog dit. De schaduwen werden niet altijd enkel en alleen gelegd met een zwart penseel, vaak werd daarover nog eens dezelfde techniek toegepast als met de reflecties. Een donker deel van de achtergrond (bv de weide onder het vlieguig) werd over de schaduwpartijen gelegd en heel transparant gemaakt. Op die manier wordt de schaduw net iets lichter dan pikzwart en zie je hier en daar toch lichte gradaties erin. Vooral met het oog op het grote eindformaat van de foto is dat heel belangrijk.
Stap 12: Zonder motor niet de lucht in, zonder flaps niet de lucht uit...
Tot nu toe bleven de linkermotor en de remkleppen onaangeroerd, maar daar komt hier dus verandering in. Op de hierboven reeds beschreven manieren werden ook deze onderdelen nu voorzien van schaduw en reflecties. Het eindresultaat is er bijna...
Stap 13: De slagschaduw
Als laatste schaduw worden de slagschaduw op de vleugels en de romp aangebracht. Ook dit gebeurt met een zwart penseel en op een nieuwe laag (laat dat laatste aub geen verrassing meer zijn). Standaard recept: opkuisen met laagmasker en passend penseel. Wat echter afwijkt is dat de dekking van de laag hier veel lager ligt dan de andere, diepere schaduwpartijen. Door de hogere transparantie komen de onderliggende details hier meer door de slagschaduw heen. Als de luchtfoto zou gemaakt zijn nog later op de avond, dus met minder omgevingslicht, zou ook de laag van de slagschaduw zwaarder (dus minder transparant) gemaakt worden. Je mag namelijk nooit vergeten dat niet alleen de (ondergaande) zon alles verlicht, maar ook de wolken verlichten het tafereel door licht te reflecteren... Een beetje zoals een gigantisch reflectiescherm, je snapt het plaatje wel denk ik.
Stap 14: Lichtjes (zoals in "dingen die licht geven" en niet zoals in "een klein beetje")
Nog even doorbijten nu, bijna klaar. Als laatste detail aan het vliegtuig zelf worden nu de lichtjes aan de uiteinden van de vleugels toegevoegd en bovenop de romp. De techniek is heel simpel. Uiteraard op een nieuwe laag werken. Je begint met een groen, zacht penseel dat voldoende groot is en redelijk lage dekking heeft en je klikt op de juiste plaats. 1 keer klikken, niet meer. Kies nu een groene tint die wat lichter is (dus iets meer naar het wit gaat), maak je penseel iets kleiner en klik 1 keer op dezelfde plaats. Weer een lichtere tint kiezen, penseel kleiner maken en nog eens klikken. Zo herhalen tot je uiteindelijk met een heel klein penseeltje een wit puntje zet. Lichtje 1 is daarmee klaar. Identiek hetzelfde doe je met rood voor de andere lampjes. Op deze laag kan je ook spelen met laageffect "outer glow" en ook met de verzadiging van de kleuren voor lichten met extra punch. Experimenteren is hier de boodschap. Tenslotte nog enkele effecten om echt het onderste uit de kan te halen. Een vliegtuig laat een stroom hete lucht achter zich die gepaard gaat met serieuze turbulenties. Die zijn voor het oog waarneembaar als echte trillingen (kijk maar eens naar de lucht boven een kachel of haardvuur, of in de zomer vlak boven het wegdek in de verte, je zal de trillingen wel zien). Om die in de foto aan te brengen maak je een kopie van de achtergrondlaag en breng hierop een blur aan (Gausian blur). Beetje spelen met de settings en op ok meppen als je tevreden bent. Met een laagmasker verberg je die hele laag, behalve het deel vlak achter de motoren. De allerlaatste taak die je nu nog KAN doen is echt een truukje van de spreekwoordelijke foor. De foto is gemaakt vanuit een (relatief) stil hangende helikopter, met weinig omgevingslicht en dus een trage sluitertijd (1/90e hier als ik me niet vergis, leve de Vibration Reduction van Nikon). Een snel bewegend onderwerp als dit vliegtuig zou dus in theorie niet haarscherp afgebeeld worden, maar een klein "spoor" trekken over de foto. Uiteraard gaan we al onze bovenstaande moeite niet verzieken door alles te vervagen tot een onduidelijke brij van pixels, maar toch koos ik ervoor om alle lagen van het vliegtuig samen te selecteren (slimme zielen hebben deze lagen al lang samen in 1 groep gebracht) en daarop een hele lichte "motion blur" te zetten. Het vliegtuig krijgt zo net wat meer dynamiek, de foto net wat meer realisme. Kers op de taart: eventuele foutjes in je retouches en details worden op die manier subtiel voor eventuele arendsogen verhuld. Is het leven soms niet mooi?
Dit was ongetwijfeld de langste blogpost van mijn leven. Het heeft me redelijk wat tijd gekost om dit allemaal samen te vatten. Hier en daar moest ik zoals eerder gezegd dus dingen overslaan. Als een en ander echt niet duidelijk is, laat me dat gerust weten.
Hopelijk was dit alles een beetje nuttig en interessant.
Greets,
Roeland
Posts
3 opmerkingen:
Knap werk en mooie (lucratieve) opdracht!
'k lag gisteren nacht wakker, en plost herinnerde ik me deze post. Wat ik nog wou toevoegen is dat, om het helemaal realistisch te maken had je kunnen het vliegtuig iets minder "scherp" (of "slick" in het Engels) te maken. Nu steekt het misschien iets te sterk af tegen de door mist (lucht)vervuiling wazige en onscherpe achtergrond.
Niettemin, ik zou aan dit meesterwerkje niet willen beginnen, dus "two thumbs up"!
Jurgen, bedankt voor de tip. Geloof het of niet, maar een versie die ik liet zien aan de klant had een serieuze "motion blur" en die droeg in eerste instantie ook mijn voorkeur. De klant vond het maar niks dus ben ik er ook vanaf gestapt. De versie die je hier ziet heeft een minieme blur, maar inderdaad weinig zichtbaar...
Thanks!
Een reactie posten